اختصاصی قدس آنلاین- با پایان جنگ تحمیلی و آغاز به کار دولت سازندگی، افزایش واردات کالاهای مصرفی به نشانه پایان جنگ و آغاز دوران رفاه در دستور کار دولتمردان قرار گرفت. نگاهی که در نهایت ماحصلی جز تورم افسارگسیخته و تعطیلی بنگاه های تولیدی برای اقتصاد ایران نداشت. موضوعی که می توان آن را آغاز مصرف گرایی و عدم توجه به تولیدات داخلی دانست.

ادامه این روند و تکیه بر واردات در دولت های بعدی به بهانه کنترل تورم، ایجاد طبقه ای از مدیران نوکیسه و در نهایت رسیدن متولدین دهه ۶۰ به سن اشتغال باعث شد تا عمده کارشناسان اقتصادی از موضوع اشتغال و بحران بیکاری به عنوان بزرگترین معضل اقتصاد ایران در دهه ۸۰ و ۹۰ یاد کنند. موضوعی که حتی با بررسی و قبول آمار و ارقام اعلامی از سوی مراکز رسمی در ایران، ایجاد یک بحران اقتصادی- اجتماعی بزرگ را به مسئولان دولتی هشدار می دهد.

از این رو پایگاه خبری – تحلیلی «قدس آنلاین» در اولین نشست از "سلسه میزگردهای اقتصادی" خود به موضوع: «اشتغال، افزایش نرخ بیکاری و نقش این پدیده در گسترش فقر و محرومیت» پرداخته است.

در این میزگرد دکتر ابراهیم رزاقی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران و نویسنده کتاب "اقتصاد ایران" و دکتر میثم موسایی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران و رئیس انجمن اقتصاد اسلامی ایران میهمان قدس آنلاین بوده و به سوالات ما در این زمینه پاسخ داده اند.

شایان ذکر است مشروح این میزگرد سه ساعته در هفته آینده منتشر خواهد شد و در این متن کوتاه تنها به برخی از نکات اشاره از سوی میهمانان اشاره می شود:

ابراهیم رزاقی:

• امروز طیفی از مدیران دولتی به وجود آمده اند که در راستای رفع فقر و محرومیت حرکت نمی کنند.
• وقتی چنین مدیرانی در راس اقتصاد کشور قرار گرفته و روز به روز رشد کنند اولویت جامعه از تولید به افزایش پول و ثروت از هر طریقی تغییر مسیر می دهد.
• تمام دولت های بعد از جنگ تحت تاثیر تفکرات دولت سازندگی و سیاست های صندوق بین المللی پول به گسترش فقر و محرومیت دامن زده اند.
• امروز عملکرد وزارت صنایع، بیمه ها و مدیران دولتی نمونه بارزی از دلایل گسترش فقر و محرومیت در جامعه است.
• نگاه اروپا در مقایسه با آمریکا به نیروی کار، انسانی تر است. متاسفانه امروز الگوی مدیران ایرانی در توسعه و نگاه به نیروی کار یک نگاه آمریکایی است.
• یکی از دلایل بازی دولت با آمار بیکاری و آمارسازی های صورت گرفته، همین نگاه نشات گرفته از تفکر موجود در اقتصاد آمریکا است.
• پرداخت یارانه ها در سال ابتدایی بسیار مفید و تاثیر گذار بود اما با کاهش ارزش ریال در مقابل دلار، تاثیر این مبلغ روز به روز کاهش یافته است به طوریکه امروز به بیش از یک سوم کاهش یافته است.
• وقتی اعمال سیاست هایی باعث افزایش فقر و محرومیت شده و به رغم هدف گذاری های مناسب، سیاست های اعمال شده ما را از آن اهداف دور کرده باشد. طبیعیتا مدیران به سمت تغییر تئوری ها می روند که این موضوع آغاز یک خیانت است.

میثم موسایی:

• شاغلی که به ازای شغل خود ارزش افزوده ای ایجاد نکند، فلسفه اشتغال را زیر سوال می برد.
• طبق مدل های مرکز آمار برای تعیین نرخ بیکاری، کسانی که حتی در هفته یکساعت کار می کنند شاغل محسوب می شوند. در حالیکه در نهایت تنها کمتر از یک درصد از کل جامعه ایران یا حتی دنیا از این مدل تبعیت کنند.
• طبیعتا هیچ کارگر یا کارمندی با یکساعت کار در هفته توانایی اداره زندگی خود را ندارد.
• حتی اگر تعاریف مرکز آمار را درباره تعیین شاخص بیکاری بپذیریم، خواهیم دید که باز نرخ بیکاری موجود نشان دهنده تولد یک بحران اجتماعی- اقتصادی در جامعه است.
• اگر کسی مانند یک خلبان یا جراح باید یک ساعت کار در هفته بتواند، ارزش افزوده ای ایجاد کند که بهره وری بالایی داشته باشد شاغل محسوب می شود. اما سوال اینجاست که چند درصد از مردم ایران چنین ویژگی دارند؟
• دولت میلیاردها تومان به صنعت خودروسازی کمک می کند اما در مقابل حمایت از کشاورزان آسیب دیده در سرمازدگی محصولات کشاورزی منفعلانه عمل می کند.
• امروز کشاورزان طبقه فراموش شده ای از جامعه ایران هستند.
• ما هیچ توجهی به نظام سهم بری عوامل تولید به رغم شعارهایی که در راستای ایجاد عدالت داده ایم. نظام سهم بری ما کاملا مبتنی بر استثمار کارگر است.